Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi (Etbis) Ve Bildirim Yükümlülüğü

11.08.2017 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren  “ELEKTRONİK TİCARET BİLGİ SİSTEMİ VE BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜKLERİ HAKKINDA TEBLİĞ” e-ticaret siteleri bakımından çok önemli düzenlemeler getirmektedir. İlgili tebliğ incelendiğinde ETBİS sistemine büyük önem verildiği ve önemli yükümlülükler içerdiği görülmektedir. Bu bağlamda yerine getirilmesi gereken yükümlülükleri ve bu yükümlülüğü taşıyan/taşıyacak gerçek ve tüzel kişileri yazımızda bulabilirisiniz.

Bildirim Yükümlülüğü Bulunan Kişi ve Kuruluşlar:

Tebliğin 2. Maddesinde “ağ üzerinde mal veya hizmet satışına yönelik sözleşme yapılmasını veya sipariş verilmesini sağlayan hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcılar” ifadesine yer verilerek elektronik ticaret faaliyetinde bulunan ya da bu faaliyete aracılık eden tüm hizmet sağlayıcıların bildirim yükümlülüğü taşıdığı ifade edilmiştir. Başka bir deyişle “mal veya hizmet satışı gerçekleştiren tüm e-ticaret siteleri” bildirim yükümlülüğünü yerine getirmek zorundadır.

Bununla birlikte “Hizmet sağlayıcı veya aracı hizmet sağlayıcıların elektronik ticaret yapmasına imkan sağlayan altyapı ve yazılım hizmetini sunan gerçek ya da tüzel kişiler” de ilgili tebliğ kapsamında bildirim yükümlüğünü yerine getirmek zorundadır.

ETBİS’e Kayıt Zorunluluğu: 

Bildirim yükümlülüğü olan kişi veya kuruluşlar bu bildirimlerini ETBİS (Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi) üzerinden gerçekleştirmek durumundadırlar. Mevzuata göre aşağıda sayılan gerçek ve/veya tüzel kişiler faaliyete başlamadan önce ETBİS’e kayıt olmakla yükümlüdür:

a) Kendilerine ait elektronik ticaret ortamında faaliyet gösteren hizmet sağlayıcılar.

b) Aracı hizmet sağlayıcılar.

c) Yurt içinde yerleşik olup yurt içinde elektronik ticaret faaliyetinde bulunmamakla birlikte yurt dışında yerleşik bir aracı hizmet sağlayıcı üzerinden sözleşme yapan veya sipariş alan hizmet sağlayıcılar.

Bu ifadeden yalnızca henüz faaliyete başlamamış olan gerçek ya da tüzel kişiler için kayıt zorunluluğu varmış gibi bir durum anlaşılabilir. Ancak durum böyle değildir. İlgili tebliğin Geçici 1. Maddesi şu hükmü düzenlemektedir:

“1/12/2017 tarihi itibarıyla faaliyette olan hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcılar 5 inci ve 6 ncı maddelerde belirtilen yükümlülüklerini söz konusu tarihten itibaren otuz gün içinde yerine getirir.”

Madde hükmünden de anlaşılacağı üzere halen faaliyette bulunan tüm e-ticaret siteleri ve aracı hizmet sağlayıcılar 01.12.2017 tarihinden itibaren 30 gün içerisinde ETBİS’e kayıt olarak bildirim yükümlülüğünü yerine getirmek zorundadır.

Bildirim Yükümlülüğü Hangi Bilgileri İçermektedir?

1- Bildirim yükümlülüğünün kapsamı Tebliğ’in 6. Maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre bildirim yükümlülüğü bulunan kişi ve kuruluşlar kendilerine ait şu bilgileri sisteme girmekle yükümlüdür:

a) Tebligata elverişli KEP adresi.

b) Elektronik ticaretin türü.

c) Elektronik ticaret dışındaki ticari faaliyetleri.

ç) Elektronik ticaret ortamında sunulan mal ve hizmetlerin türü.

d) Elektronik ticaret ortamında sunulan ödeme yöntemleri.

e) Elektronik ticaret ortamında ikinci el malların satışa sunulup sunulmadığı ve satışa sunulan ikinci el malların türü.

f) 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamında faaliyet gösteren bankalar ile 20/6/2013 tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun kapsamında faaliyet gösteren ödeme ve elektronik para kuruluşlarından alınan hizmetlere ilişkin bilgiler.

g) Varsa (f) bendinde zikredilen kuruluşlar dışında ödeme hizmeti alınan kuruluşlardan alınan hizmetlere ilişkin bilgiler ile (f) bendinde zikredilen kuruluşların aracı olmadığı ödeme yöntemleri.

ğ) 11/6/2009 tarihli ve 27255 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliği uyarınca M türü yetki belgesi alan kargo ve lojistik işletmecilerinden alınan hizmetlere ilişkin bilgiler.

h) Hizmet alınan elektronik ticaret altyapı sağlayıcılarına ilişkin bilgiler.

ı) Kişisel verilerin ve müşteri bilgilerinin tutulduğu veri tabanlarının bulunduğu ülke ve adres bilgileri.

i) Elektronik ticaret ortamında sınır ötesi elektronik ticaret gerçekleştirilmesi halinde ülke ve ödeme yöntemi bazında bu ticaretin yıllık hacmi.

j) Bakanlıkça gerekli görülen diğer bilgiler.

2- Bununla birlikte kendine ait elektronik ticaret ortamında faaliyet gösteren hizmet sağlayıcılar, üretim yeri ve depo adresleri ile sınır ötesi elektronik ticaret faaliyetinde bulunduğu aracı hizmet sağlayıcıların alan adlarını yukarıda belirtilen bilgilere ek olarak bildirir.

3- Ödeme ve elektronik para kuruluşları, bankalar, Bankalararası Kart Merkezi Anonim Şirketi, kargo ve lojistik işletmecileri, elektronik ticaret altyapı sağlayıcıları ve aracı hizmet sağlayıcılar internet üzerinden yapılan sözleşme ve verilen siparişlere ilişkin Bakanlıkça detayları belirlenen ve anonim hale getirilmiş istatistiki bilgileri aylık dönemler halinde bildirir. Bir aya ait bilgiler, takip eden ayın son günü saat 24:00’e kadar iletilir.

Bu bilgilerin doğruluğunun kontrolü için ETBİS’e bildirim sırasında hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcıların sanal pos bilgileri Bankalararası Kart Merkezi Anonim Şirketi üzerinden sistem aracılığıyla teyit edilir.

Bildirim Süresi:

Bildirim süresi tebliğin 6. Maddesinin 1. Fıkrasının “i” bendi ile 2. Fıkrası istisnaları dışında ETBİS’e kayıt tarihinden itibaren 30 gündür.

Ödeme ve elektronik para kuruluşları, bankalar, Bankalararası Kart Merkezi Anonim Şirketi, kargo ve lojistik işletmecilerinin bildirim yükümlülüğü ise 01.01.2018 tarihinden itibaren başlamaktadır.

Bildirim Nasıl Gerçekleştirilir?

Tebliğin “Bildirim Usulü” başlıklı 8. Maddesi uyarınca gerçek kişiler tarafından yapılacak bildirimler kendileri veya yetkili temsilcileri, tüzel kişiler tarafından yapılacak bildirimler ise yetkili temsilcileri tarafından e-Devlet kapısı üzerinden ETBİS’e yapılır.

ETBİS Bildirim Yükümlüğüne Uymamanın Cezası Var Mıdır?

6563 Sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 12. Maddesinin “d” bendi uyarınca bildirim yükümlüğüne uymayan gerçek kişiler ile özel hukuk tüzel kişileri hakkında beş bin Türk lirasından yirmi bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilir.

Av. Erdem TURAN